Ses duvarını aşan uçaklar, beraberinde getirdikleri şok dalgaları ve patlama gibisi seslerle bilinir. Bu ses patlamaları, yalnızca etraftaki camları kırmakla kalmaz, tıpkı vakitte süpersonik uçuşların yaygınlaşmasının önünde de büyük bir mani oluşturur. Lakin Çin’deki Northwestern Politeknik Üniversitesi’nden bilim insanları, bu sorunu çözmek için delikli kanat tasarımı geliştirdi. İşte detaylar…
Çin’in delikli kanat tasarımı, sonik patlamayı önlüyor
Delikli kanat tasarımı, uçağın ses suratını aştığı anlarda kanat üzerinde açılan stratejik deliklerden yararlanıyor. Bilgisayar simülasyonları ve rüzgar tüneli testleri, bu deliklerin şok dalgalarını bozarak titreşimleri azalttığını ve bunun sonucunda aerodinamik verimliliği yüzde 10’dan fazla artırdığını gösterdi. Pekala, bu sayede süpersonik jetleri üretmek kolaylaşır mı?
Günümüzde çok az ülke süpersonik jetler üretebiliyor, zira bu çeşit uçaklar, yüksek süratlerde karşılaşılan kuvvetlere dayanabilecek özel ve maliyetli bir imal süreci gerektiriyor. Ayrıyeten, bu uçuşların yol açtığı ses patlamaları, nüfus yoğunluğu olan bölgelerde süpersonik seyahatin kısıtlanmasına neden oldu. Bu kısıtlamalar, Concorde’un 2003’te emekliye ayrılmasının arkasındaki temel nedenlerden biriydi.
Çinli bilim insanlarının delikli kanat tasarımı tahlili, kolay ancak tesirli. Kanat üzerindeki delikler, uçak ses suratını geçtiğinde açılıyor ve hava akışını yönlendirerek şok dalgalarının tesirini azaltıyor. Bu deliklerde yer alan bir hava pompası, jet akımının yoğunluğunu ayarlayarak kanat önündeki türbülansı sınırlıyor ve kanat titreşimlerini azaltıyor. Bu sayede, hafif bir kaldırma kaybı olsa da genel sürüklenme azalıyor ve kaldırma-sürüklenme oranı artıyor.
Bilim grubu, bu teknolojiyi daha da geliştirmek için ek rüzgar tüneli testleri yapmayı planlıyor. Lakin, dünya genelinde süpersonik uçuşların karşılaştığı zorluklara tahlil bulmaya çalışan diğer gruplar de var. Örneğin, NASA ve Lockheed Martin iş birliğiyle geliştirilen X-59 süpersonik jetinin bu yıl birinci test uçuşunu gerçekleştirmesi bekleniyor. Bu uçak, süpersonik uçuş sırasında oluşan gürültüyü azaltmak için uzun bir burun ve ileriye dönük rüzgar perdesiz bir kokpite sahip olacak.
Profesör Gao Chao liderliğindeki Çinli grup, geliştirdikleri tahlilin son derece tesirli olduğuna inanıyor. “Jet akımı denetimini kullanarak şok dalgası sarsıntısını bastırdığınızda, hafif bir kaldırma kaybı yaşansa da genel sürüklenme azalıyor, bu yüzden kaldırma-sürüklenme oranı artıyor,” diye belirtiyorlar.
Siz ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi aşağıdaki yorumlar kısmına yazabilirsiniz.
Crowdstrike, hiçbir şey olmamış üzere ‘hacker’ aktifliği düzenledi
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.